O potrzebie mistrza w świecie nauki, czyli refleksja nad zmieniającą się relacją uczeń – mistrz

Abstract

Tekst jest próbą rekonstrukcji relacji mistrz – uczeń kształtujących się w polu naukowym z wykorzystaniem koncepcji Richarda Sennetta (wzory fachowca i mistrza) i Mary Douglas (grid and group). Zawiera charakterystykę czterech zróżnicowanych typów relacji wytwarzanych w warunkach występowania bądź braku wspólnych podstaw paradygmatycznych (spójnych narzędzi kategoryzowania badanej rzeczywistości) oraz strukturalnych zależności (dotyczących zasobów materialnych, aparatury laboratoryjnej itp.), które można odnieść do określonych dziedzin wiedzy. Zwraca również uwagę na zróżnicowane potrzeby w zakresie relacji mistrz-uczeń w naukach przyrodniczych oraz społecznych i humanistycznych, a także na możliwe konsekwencje w tym wymiarze powodowane zasadami parametryzacji aktywności naukowej.