Attitude and Expectations of the Deaf Society for Sign Language Translation Services in Television News Bulletins

Abstract

Sağırların, işitme ve görme engellilerin yayın hizmetlerine erişiminin iyileştirilmesine ilişkin usul ve esaslar hakkındaki RTÜK yönetmeliği, 2019 yılı Ekim ayında Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. Söz konusu yönetmeliğe göre, yayıncı kuruluşlar ana haber bültenlerinden birini günlük olarak işaret diliyle yayımlamaları gerekmektedir. Türkiye'de 5'den fazla televizyon kanalı, işaret dili çevirmenliği ile haber yayınlamakta ve bunu Sağır bireyler için erişilebilir, kamu erişilebilirlik biçimlerinden biri haline getirmektedir. Görsel – İşitsel Türk İşaret Dili Çevirmenliğinin ülkemizde arzu edilen oranda yaygın olmadığı bilinmektedir. Bu boşluğu doldurmak için sağır bireylerin televizyon içeriklerine erişmeleri konusunda seçenek sunulması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı ülkemizdeki televizyon haber bültenlerindeki Türk İşaret Dili çeviri hizmetlerinin hem teknik hem de çeviri kalitesi açısından değerlendirilmesi ve toplumdaki sağır bireylerin beklentilerinin belirlenmesidir. Televizyon haber bültenlerinin Türk İşaret Dili çevirilerinde, Sağır topluluğun çevriyi kavramasını olumsuz etkileyen faktörleri belirleyen bu çalışmada, veri toplamak amacıyla yapılan araştırma sürecinde çalışmaya gönüllü olarak katılan 1068 sağır bireye toplam 79 sorudan oluşan anket uygulanmıştır. Çalışmada çevrimiçi anket yöntemi kullanılmış olup alınan yanıtlar değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, Sağır izleyicinin işaret dili tercümanlarının çevirilerini anlamakta zorlandığı tespit edilmiştir. Bu analiz, çevirmenlerin Türk İşaret Dili akıcılığındaki eksikliklerinin Sağır bireylerin daha az anlamalarına sebep olduğuna katkıda bulunmuştur. Hedeflenen amaca ulaşılmadığı sonucuna varılmıştır. Bu sonuca göre ülkemizdeki Sağır bireylerin beklentileri karşılanamamaktadır.