Polonia Sacra

Journal Information
ISSN / EISSN: 14285673 / 23916575
Total articles ≅ 441

Latest articles in this journal

Published: 30 December 2022
Journal: Polonia Sacra
Polonia Sacra, Volume 26, pp 125-152; https://doi.org/10.15633/ps.26406

Abstract:
Artykuł prezentuje nieznany hymn maryjny, stworzony w XVII wieku. Utwór został najpewniej napisany po łacinie i przetłumaczony na język polski. W tekście przeprowadzono filologiczną eksplikację utworu, w której zostały uwzględnione konteksty teologiczne i kulturowe. Zwrócono uwagę na świadomy zabieg średniowiecznej stylizacji hymnu. Skoncentrowano się także na wyjaśnieniu funkcji środków obrazowania poetyckiego służących opisaniu postaci Maryi i Jej roli w historii zbawienia. Wskazano inspiracje autora, jego dialog z tradycją i intertekstualne odniesienia hymnu.
Józef Pochwat Ms
Published: 30 December 2022
Journal: Polonia Sacra
Polonia Sacra, Volume 26, pp 101-124; https://doi.org/10.15633/ps.26405

Abstract:
Rola apostolstwa, o której mówi Sobór Watykański II jest niezmiennie ważna. Można ją odczytać w IV wieku chrześcijaństwa na przykładzie św. Moniki wobec jej syna św. Augustyna, jak i w posłannictwie Maryi, objawionej w XIX wieku w La Salette we Francji. Apostolstwo w wymiarze nawrócenia wydaje się jedną z najbardziej palących potrzeb pierwszej połowy XXI wieku.
Published: 30 December 2022
Journal: Polonia Sacra
Polonia Sacra, Volume 26, pp 175-196; https://doi.org/10.15633/ps.26408

Abstract:
Elżbieta od Trójcy Świętej (Elżbieta Catez; 1880–1906), francuska karmelitanka i mistyczka, została kanonizowana przez papieża Franciszka w dniu 16 października 2016 roku. Jej mistyka ściśle wiąże się z teologią św. Pawła Apostoła oraz karmelitańską szkołą duchowości. Łącząc w oryginalny sposób teksty natchnione Pisma Świętego, odkryła „własną” drogę do świętości. Pozostaje zawsze aktualne pytanie, na ile mistyk jest inspirowany również swoim środowiskiem. Artykuł analizuje, na ile oryginalność Elżbiety jest przyobleczonaw szatę francuskiej szkoły duchowości. Skupia się na trzech rzeczywistościach:teologiczno-duchowe idee francuskiej szkoły duchowości XVII wieku; prądy myślowe epoki schyłku XIX wieku — myśl społeczna i religijna; francuska pobożność ludowa. W świetle analizy jej pism można stwierdzić, że życie modlitewne Elżbiety, a także jej nauczanie na temat modlitwy są w wielu miejscach podobne do prądów duchowych epoki, w której żyła. Niemniej, można dojść do przekonania, że jej doświadczenie mistyczne było na wskroś oryginalne, przekraczające jej wykształcenie (nie była teologiem). W ten sposób dostrzega się ukryte działanie Boga, który uzdalnia człowieka do podążania za Nim nową ścieżką, według Jego zamysłu, współmiernie do ofiarowanego powołania.
Published: 30 December 2022
Journal: Polonia Sacra
Polonia Sacra, Volume 26, pp 7-28; https://doi.org/10.15633/ps.26401

Abstract:
Nauczanie papieża Franciszka wzbudza wiele kontrowersji, a nawet wywołuje posądzenia o niewierność w stosunku do Tradycji katolickiej i odejście od nauczania jego poprzedników na tronie Piotrowym. Takie reakcje mogą być spowodowane niezrozumieniem charakteru magisterium papieskiego, które ma wyraźny profil pastoralny. Poprzez tekst artykułu autor chce pomóc w zrozumieniu intencji papieża i treści jego nauczania, ukazując zwrot Kościoła ku kwestiom duszpasterskim, dokonany na Soborze Watykańskim II z inspiracji Jana XXIII, a także podejście Franciszka do kościelnego przekazu prawdy chrześcijańskiej. W tym celu zostaną wykorzystane dokumenty Kościoła, których analiza wsparta refleksją teologów pozwala uzasadnić tezę, iż nauczanie papieża Franciszka jest kontynuacją myśli soborowej zarówno z uwagi na jego formę, jak i zawarte w nim przesłanie. Takie podejście do przekazu prawdy chrześcijańskiej wzbogaca wewnętrzne życie Kościoła i dynamizuje jego działalność w świecie.
Jan Dziedzic
Published: 30 December 2022
Journal: Polonia Sacra
Polonia Sacra, Volume 26, pp 197-214; https://doi.org/10.15633/ps.26409

Abstract:
The article is aimed at introducing the reader to the issue of the death of a child in the prenatal period and explaining difficult theological and moral aspects. The following issues are discussed: (1) The death of a child in the prenatal period, (2) The moral delimmas of the mother after her baby’s death (3) The duty to respect the body of a deceased child, (4) The moral duty to support the bereaved family. Miscarriage is most often due to a chromosomal abnormality (approximately 60–80% of cases) or other embryo/ foetal problems and is rarely based on choices made by women. After the death of the child, one must remember to respect the corpse. The basic moral obligation towards the deceased body is its dignified burial. The funeral of a stillborn child is not only an expression of the respect for the deceased child, but also is important for the family. It is very often the key to going through the mourning, and the basis of Christian comfort. The presented article will help the reader better understand the problems of the family after the loss of a child, provide answers to the moral dilemmas arising in this context and to teach the right attitudes towards people experiencing mourning after the loss of a loved one.
Published: 30 December 2022
Journal: Polonia Sacra
Polonia Sacra, Volume 26, pp 153-174; https://doi.org/10.15633/ps.26407

Abstract:
Jednym z przejawów współczesnego kryzysu człowieka jest modlitwa. Publikacja podejmuje tę problematykę w kontekście wyzwań cywilizacyjnych. Posługując się metodą analityczną, wskazuje na genotypiczne i fenotypiczne fundamenty modlitwy. Kluczowe jest doświadczenie wynikające z Pisma Świętego, które jest modlitewno-uświęcającym dialogiem. Punktem szczytowym tego procesu jest osoba Jezusa Chry-stusa. W tym kontekście konieczne jest zauważenie i sprecyzowanie współczesnych wyzwań, które są wielowarstwowe oraz wieloaspektowe. Cywilizacyjny postęp, który znalazł się w centrum współczesnej egzystencji wraz z narastającą apostazją, postawił człowieka w centrum wszechświata. To spowodowało potężne zachwianie antropologiczno-tożsamościowe. Analiza wskazuje, że odniesienie do Boga jako Prawdy w modlitewnym dialogu interpersonalnym, może prowadzić do odzyskania przez człowieka jego tożsamości.
Published: 30 December 2022
Journal: Polonia Sacra
Polonia Sacra, Volume 26, pp 29-46; https://doi.org/10.15633/ps.26402

Abstract:
Artykuł podejmuje temat stosowania modeli we współczesnej teologii. Pierwsza część rozważań dotyczy metodologicznych kwestii związanych z organizowaniem wiedzy w formie modeli. Szczególną uwagę zwrócono na podobieństwa i różnice pomiędzy teologią i innymi naukami. Druga część artykułu odnosi te rozważania o ogólniejszym charakterze do konkretnych rodzajów modeli teologicznych. Kolejno: modele trynitarne, modele soteriologiczne oraz model nupcjalny zostały scharakteryzowane z perspektywy metodologicznych wyzwań jakie ze sobą niosą. Przeprowadzona analiza pozwoliła dostrzec zarówno zalety, jak i ograniczenia stosowania tych modeli w teologii, widząc jednak ich potencjał. Ich porównanie dało także wstępną perspektywę odpowiedzi na wyzwania metodologicznej współczesnej teologii – przede wszystkim w aspekcie organizowania i wyrażania wiedzy teologicznej.
Published: 30 December 2022
Journal: Polonia Sacra
Polonia Sacra, Volume 26, pp 47-72; https://doi.org/10.15633/ps.26403

Abstract:
W artykule opisane zostały cztery kategorie analogii w refleksji Hansa Ursa von Balthasara: analogia entis, analogia fidei, analogia libertatis i analogia caritatis. Każda z tych kategorii została przeanalizowana w perspektywie towarzyszących jej paradoksów: paradoks jedności-wielości (nieudzielności-udzielności), paradoks universale concretum, paradoks wolności skończonej i nieskończonej, paradoks krzyża i zstąpienia do piekieł. Zasada analogii została tu skonfrontowana z metodą dostrzegania paradoksu i związanej z nim tajemnicy. Każde z zagadnień omówione zostało z uwzględnieniem źródeł myśli Balthasara (Anzelm, Przywara, Barth, de Lubac, von Speyr) i ze szczególnym uwzględnieniem jego oryginalnej refleksji. Pozwoliło to wyciągnąć wniosek dotyczący centralnego miejsca analogii miłości w koronnym dziele Balthasara, zwanym Trylogią.
Published: 30 December 2022
Journal: Polonia Sacra
Polonia Sacra, Volume 26, pp 73-100; https://doi.org/10.15633/ps.26404

Abstract:
Pandemia koronawirusa (COVID-19), która w 2020 roku rozlała się na cały świat, w bo-leśnie skonfrontowała współczesnego człowieka z doświadczeniem śmierci i straty. Zagrożenie własnego życia oraz odejście osób bliskich, pokonanych przez śmiertelną chorobę, dla wielu stało się wydarzeniem traumatycznym, które zmusza do ponowne-go postawienia pytania o sens życia i śmierci. Czy można zmierzyć się z tym pytaniem, przyjmując perspektywę filozoficznego egzystencjalizmu? To właśnie w ramach tego nurtu zrodziły się przecież dwa główne podejścia — ateistyczne i chrześcijańskie — pro-ponujące pewien sposób rozumienia kondycji człowieka dotkniętego dramatem śmierci. Niniejszy artykuł, opierając się na refleksji wybranych przedstawicieli obu kierunków i metodzie jej systematycznej analizy, stanowi próbę opisu egzystencjal-nej sytuacji człowieka czasów pandemii oraz odpowiedzi na pytanie, co doświadcze-nie śmierci może wnieść do jego sposobu rozumienia życia. W tym kontekście artykuł ukazuje wartość chrześcijańskiej koncepcji samoudzielenia się Boga w Chrystusie.
Andrzej Draguła
Published: 4 November 2022
Journal: Polonia Sacra
Polonia Sacra, Volume 26, pp 171-190; https://doi.org/10.15633/ps.26309

Abstract:
Ewangelizacja w mediach społecznościowych (szerzej: w mediach elektronicznych) przybiera formy wizualne, jak i tekstowe. Do tych ostatnich należy zaliczyć SMS, tweet czy post na Facebooku. Ich formalne podobieństwo wynika przede wszystkim z długości wpisów, których istotną cechą jest zwięzłość (brevitas), domagająca się krótkości tekstu. Do wyznaczników genologicznych tych form należy również zaliczyć: podobieństwo do komentarza, związek z tekstem biblijnym, brak komponentu liturgicznego oraz pierwotność formy tekstowej. Autor postuluje więc używanie wobec analizowanych form zbiorczego pojęcia „formy para-kaznodziejskie”, a nie „formy kaznodziejskie”, ponieważ brak im istotnego wyznacznika, jakim jest wygłoszenie.
Back to Top Top