Ebû İshâk Müzebbid el-Medînî’nin Mizahında Öne Çıkan Temalar ve Karakteristik Özellikler

Abstract

Klasik Arap nükte sanatının önde gelen karizmatik nüktedanlarından Ebû İshâk Müzebbid el-Medînî, mizah sahasındaki edebi ürünleri hem nicelik hem de nitelik bakımından dikkat çeken önemli bir simadır. Klasik nevâdir kaynaklarında ona nispet edilen rivayet mahsulleri, bir yandan kadim mizah kültürünün ana temaları hakkında bizi aydınlatırken diğer yandan nüktedanımızın yaşadığı çağın sosyal, siyasal, dini, ailevi, ahlaki ve kültürel özelliklerine tanıklık etmektedir. Müzebbid nüktelerinin analizi aracılığıyla, klasik Arap mizahının sosyal ve dini hayatla olan içiçeliği de ortaya konulmakta, keza en genel manada mizahın zaman ve mekân unsurlarını aşan evrensel bir dile sahip olduğu gerçeğinin de altı çizilmektedir. Bu makale, şahsiyet portresinin ana çizgileri daha önce bilimsel bir inceleme vesilesiyle belirginleştirilen mizah kahramanımızın, özellikle mizah tarzındaki karakteristikleri ve belli başlı temaları irdelemektedir.