DETERMINATION OF GENERAL AND REGIONAL UNEMPLOYMENT FACTORS IN TURKEY BY GREY RELATIONAL ANALYSIS

Abstract

İstihdam, işsizlik ve ekonomik büyüme iktisadi karar birimlerinin önemsediği ekonomik değişkenlerdir. Genel ve bölgesel olarak işsizlik durumunun doğru bir şekilde değerlendirilmesi, Türkiye’nin ekonomik gelişmesinde ciddiye alması gereken nesnel gerçektir. Bu nedenle çalışmada Türkiye’de işsizlik oranını etkileyen makroekonomik faktörler gri ilişki analizi yoluyla incelenmiştir. Analizler 2009 ve 2019 yıllarını kapsayanyıllık verilerle işsizlik oranını etkileyen 13 adet makroekonomik faktör kullanılarak yapılmıştır. Çalışma sonucunda işsizlik oranı üzerinde en çok etkiye sahip olan faktörlerin, ihracat, kapasite kullanım oranı, yabancı sermaye yatırımı, döviz kuru ve ithalat olduğu; iktisadi büyüme ile enflasyon oranının ise işsizlik üzerinde etkisi bulunmadığı saptanmıştır. Bölgelere göre işsizlik oranını ön sıralarda etkileyen faktörler arasında temelde önemli bir farklılık bulunmamakta, sadece 7 bölgenin işsizlik oranını ilk sırada etkileyen faktörlerde değişiklik görülmektedir.