Aydınlatılmış kent parklarının kullanıcılar tarafından değerlendirilmesi: Meydan parkı ve Atapark örnekleri

Abstract
Bu çalışma ile kentsel park alanlarında yapılan aydınlatmaların kullanıcı üzerindeki etkileri ile kullanıcıların aydınlatmayı beğenisi ve tercihlerini sorgulamak, mevcut tasarımın estetik olarak kullanıcılar üzerinde yarattığı etkiyi irdelemek amaçlanmıştır. Bu doğrultuda kullanılma ilkeleri, kentteki konumları, erişilebilirlikleri ve sahip oldukları nitelikler bakımından benzer sayılabilecek özelliklere sahip olan ancak, kullanılan aydınlatma tip ve teknikleri açısından geleneksel ve modern olmak üzere iki farklı yaklaşımın görüldüğü iki kent parkı çalışma alanı olarak seçilmiştir. Bu amaç doğrultusunda, her iki parkın da kendi kullanıcılarına aydınlatma tasarımı ile ilgili hazırlanan anket çalışması uygulanmıştır. Ankette öncelikle kullanıcıları tanımaya ve kullanımları belirlemeye yönelik sorular sorulduktan sonra her iki parkın aydınlatılmış mekân bileşen ve öğelerinin (yaya yolları ve merdivenler, oturma alanları vb.) kullanıcılar tarafından anlamsal açıdan değerlendirilmesi için “anlamsal farklılaşım ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin istatistik analizleri sonucunda Meydan Parkı’nın %75, Atapark’ın %76 güvenli bulunduğu, mekân bileşen ve öğelerinden oturma alanlarının her iki park için sırasıyla 3.46, 3.21 değerleriyle güven verici; 3.38, 3.34 ile dinlendirici; 3.25, 3.04 ile hareketli; su elemanlarının 3.68, 3.60 ile güven verici; bitkisel elemanların da 3.13, 3.02 ile güven verici, 3.04, 3.12 ile etkili, 3.19, 3.09 ile ferahlatıcı olarak nitelendirdiği görülmüştür. Bu sonuçlar ile, Meydan Parkı ve Atapark’ın aydınlatma tip ve teknikleri açısından farklılıklar göstermesine karşın, bu durumun aydınlatmanın güvenlik, estetik ve ekonomik yönden sağladığı katkılar açısından büyük farklılıklara sebep olmadığı, benzer şekilde kullanıcılarının aydınlatma ile ilgili beğeni ve tercihlerinde de büyük farklılıklar olmadığı ortaya konulmuştur.