KARAYEMİŞ MEYVESİNİN BİYOAKTİF ÖZELLİKLERİ VE FONKSİYONEL GIDALARDA KULLANIM POTANSİYELİ

Abstract

Karayemiş, besin değeri yüksek olan bir meyvedir. Bünyesinde değerli yağ asitleri, organik asitler ve mineral maddeler bulundurmaktadır. İçerdiği fenolik bileşikler ve bu bileşiklerin ortaya çıkardığı yüksek antioksidatif kapasite, karayemişi bu anlamda değerli bir kaynak haline getirmektedir. Karayemişin geleneksel Türk halk tıbbında da önemli bir yeri vardır ve solunum ile sindirim sistemi rahatsızlıklarında kullanılageldiği bilinmektedir. Geleneksel tedavi yöntemi olarak özellikle anti-diyabetik etkisi dolayısıyla sıklıkla tüketilmektedir. Buna rağmen mevcut durumda karayemişin ülkemizde ekonomik potansiyelini karşılamış bir meyve olduğunu söylemek zordur. Grubumuz karayemişin biyoaktif özelliklerinin (özellikle anti-karsinojenik özellikler) değerlendirilmesi alanında faaliyet göstermektedir. Karayemişin geleneksel tedavi yöntemlerindeki kullanımının incelenmesi, karayemiş bileşenlerinin fonksiyonel gıda formülasyonlarında kullanılması ve kullanım alanlarının arttırılması, bu değerli meyvenin ekonomik potansiyeline ulaşması bağlamında önem arz etmektedir. Buna ek olarak kapasite arttırıcı kültürleme çalışmaları da ürünün ticari potansiyeli açısından kritiktir. Bu derlemede, karayemiş meyvesinin fonksiyonel özelliklerinin araştırılması, karayemiş bileşenleri-sağlık ilişkisinin kurulması ve bu alandaki yenilikçi gıda uygulamalarının arttırılması bağlamında mevcut durum değerlendirilmektedir.