Saldırganlık Üzerine Yapılan Psikolojik Danışma ve Rehberlik ve Psikoloji Doktora Tezlerinin İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmada psikolojik danışma ve rehberlik [PDR] ve psikoloji alanında saldırganlık kavramını konu edinmiş doktora tezlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Anahtar sözcük olarak saldırganlık esas alınmış; YÖK tez veri tabanında erişime açık, 2000-2019 yılları arasında yayımlanan tezlerden 81 tanesi incelenmiş ve 21 tanesi içerik analizi için uygun bulunmuştur. İçerik analizi sonucunda tezler alan, yayım yılı, yöntem, çalışma grubu, kullanılan ölçme araçları ve istatistiksel yöntemlere göre değerlendirilmiştir. İncelenen tezlerin bulguları sistematik bir şekilde sunulmuş ve tartışma bölümünde ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmiştir. İncelenen tezlerde saldırganlığın farklı değişkenlerle ilişkili olduğunu sonucuna ulaşılmıştır. Erkeklerin saldırganlık düzeylerinin kızlara göre daha yüksek olduğu, saldırganlığın okul türüne ve yıllara göre farklılaştığı görülmektedir. Bireysel özellikler (kişilik, zekâ) ve ailevi faktörler (otoriter anne-baba tutumları, saldırganlık öyküsü) saldırganlık davranışlarını yordamaktadır. İçerik analizine göre doktora tezlerinin a) deneysel çalışma ağırlıklı olduğu, b) çalışma gruplarının öğrencilerden oluştuğu ve c) varyans analizinden daha fazla yararlanıldığı görülmüştür.