Suriyelilere Yönelik Tehdit Algıları: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması

Abstract

Son yıllarda Orta Doğu’da yaşanan siyasi çalkantılar nedeniyle birçok insan ülkesinden göç etmek zorunda kalmıştır. Hiç şüphesiz yaşanan kargaşa en çok Suriye’yi etkilemiş ve milyonlarca Suriyeli ülkesini terk etmiştir. Bu göçten Suriye’ye komşu olan tüm ülkeler etkilenmiş olmakla birlikte, en fazla etkilenen ülke Türkiye olmuştur. Türkiye’deki pek çok Suriyeli sığınmacının uyum sağlama problemleri yaşadığı ve Türk toplumunun Suriyelilere yönelik tutumlarının genellikle olumsuz yönde olduğu dikkate alındığında; Türk vatandaşların Suriyelilere yönelik olumsuz tutumlarının altında yatan tehdit algılarını belirlemenin ve değiştirmeye yönelik müdahale stratejileri geliştirmenin önemli olduğu anlaşılmaktadır. Bu çalışma kapsamında araştırma sonuçlarına dayalı olarak, Türk toplumunun Suriyelilere yönelik olumsuz tutumlarının altında yatan tehdit algılarını değerlendirmeye yönelik bir ölçme aracı geliştirilmesi hedeflenmiştir. Çalışma grubu Türkiye’nin farklı bölgelerinde yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarından oluşmaktadır. Çalışma kapsamında iki kez veri toplanmış olup, ilk veri seti için 369, ikinci veri seti için ise 349 kişiye ulaşılmıştır. İlk veri seti ölçeğin geliştirilmesi süreçleri için (ön uygulama); ikinci veri seti ise nihai formun doğruluğunun ispatlanması için toplanmıştır. Ön uygulama için hazırlanan 26 maddelik form ile toplanan veri ile açımlayıcı faktör analizi yapılmış ve elde edilen bulgularla ölçeğin dört boyutlu olduğu anlaşılmıştır. Faktör yükü .40’ın altında olan maddeler atıldığında 19 maddelik nihai form oluşturulmuştur. Nihai form kullanılarak 349 kişiden veri toplanılmış ve doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılmıştır. DFA analizi ölçeğin birinci düzey dört boyutlu, ikinci düzey tek boyutlu halini test etmek için ayrıca her bir boyutun da tek başına kullanılabilirliğini test etmek için yapılmıştır. Bulgulara göre ölçeğin hem birinci düzey dört boyutlu hali, hem ikinci düzey tek boyutlu hali hem de her bir alt boyutun tek başına da kullanılabileceği görülmüştür. Mevcut araştırmada Suriyelilere yönelik tehdit algıları, ekonomik tehdit, güvenlik tehdidi, çevresel tehdit ve kültürel tehdit boyutlarıyla ele alınmıştır. Elde edilen bulgular bir bütün olarak değerlendirildiğinde, Suriyelilere yönelik tehdit algıları ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu söylenebilir.