Lisans Öğrencilerinin Üst Bilişsel Okuma Farkındalıkları: Çeşitli Değişkenlere Göre Bir İnceleme

Abstract

Okuduğunu anlama süreci, okuyucunun üst bilişsel okuma stratejilerini kullanarak metnin özelliklerini ve ne anlattığını anlama yeteneğini ifade eder. Bu araştırmada lisans öğrencilerinin üst bilişsel okuma farkındalıkları çeşitli değişkenler açısından ele alınmıştır. Tarama modelinde yapılan araştırmanın çalışma grubu 2016- 2017 Eğitim Öğretim Yılı, Güz döneminde Gazi Eğitim Fakültesinde farklı bölümlerde okuyan öğrencilerden (n:298) oluşmuştur. Araştırma verilerinin toplanmasında kişisel bilgiler formu ve ‘Okuma Stratejileri Üst Bilişsel Farkındalık Envanteri’ kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular şunlardır: öğrencilerin genel okuma ve problem çözme stratejileri yüksek ve okuma stratejilerini destekleme stratejileri orta düzeydedir. Kadın öğrenciler üst bilişsel okuma stratejilerini erkeklere göre daha fazla kullanmaktadırlar. Öğrencilerin okudukları bölümlere göre genel okuma strateji düzeyleri arasında anlamlı bir fark yoktur. Fakat problem çözme stratejisi açısından matematik ve İngilizce öğretmenliği bölümleri ve okuma stratejisini destekleme açısından ise matematik ile fen bilgisi öğretmenliği; fen bilgisi ile İngilizce öğretmenliği bölümleri arasında fark vardır. Akademik olarak daha başarılı olan öğrencilerin, okuma stratejisini kullanma ortalama puanları daha yüksektir. Öğretmen adaylarının mezun oldukları lise türüne göre genel okuma ve okuma stratejisini destekleme düzeyleri arasında anlamlı bir fark yoktur. Diğer yandan Genel/Düz Lise mezunları ve Anadolu Lisesi mezunlarının problem çözme stratejileri bakımından aralarında anlamlı fark bulunmuştur.