KOMPOZİT ÜRÜNLERDE TEKSTİL KONSERVASYONU: ANKARA OYUNCAK MÜZESİ KOLEKSİYONU’NA AİT BEBEKLER

Abstract

Etnografya ve özellikle oyuncak müzelerinde sergilenen ürünler arasında yer alan oyuncak bebek, yapma bebek/folklorik bebek ürünleri, yöresel kıyafetlerin sergilemesi ve yöreyi temsil etmesi bakımından önemli kültürel miras ürünleridir. Bir toplumun giyim kültürü, o toplumun coğrafi, ekonomik, sosyolojik yapısını, gelenek ve göreneklerini, değer yargılarını yansıtmaktadır. Halk kültürünü yansıtan folklorik yapma bebekler, ülkenin çeşitli yörelerinde değişik malzemeler ile üretilebilmekte, yapım tekniği ile geleneksel bilgi birikimi oluşturmakta ve üretildiği yörenin birebir giysi özelliğini yansıtmaktadır. Geleneğin sürdürülebilmesi ve bu geleneğin yeni kuşaklara tanıtılması aynı zamanda bu ürünlerin korunmasıyla ve yaşam sürelerinin uzatılmasıyla sağlanabilmektedir. Bu nedenle gerek müzelerde gerekse özel şahıs koleksiyonlarında yer alan ürünlerin koruma onarım çalışmalarının yürütülmesi sürdürülebilirlik açısından önemlidir. Bu çalışmada, Ankara Oyuncak Müzesi koleksiyonunda yer alan bebeklere uygulanan konservasyon çalışmalarına yer verilmektedir. Ankara Oyuncak Müzesi Türkiye oyuncak tarihinde önemli yeri olan birçok bebeğe ev sahipliği yapmaktadır. Bu oyuncalar içerisinde Fatoş bebekleri de yer almaktadır. Yerli bebekler dışında koleksiyonunda çok sayıda yurtdışı geleneksel bebekler de bulunmaktadır. Koleksiyonda yer alan bazı bebekler için durum taraması, belgeleme çalışmaları, bozulmaların tespiti, temizlik işlemi aşamaları fotoğraf yoluyla sunulmakta ve bebeklere uygulanan koruma çalışmaları aşama aşama verilmektedir.