A coin hoard from Ayasuluk and the arrival of silver gigliati from Mediterranean Europe in early 14th-century western Anatolia

Abstract

In 1972 a hoard of eight fine silver coins was discovered in or near the baptistery of the basilica of St John in Ayasuluk. It is now conserved at the Ephesus Archaeological Museum in Selçuk. The coins were minted in southern France, southern Italy and on the island of Rhodes, between ca AD 1303 and 1319 or perhaps a little later. Accordingly, a concealment date of ca 1320 or a bit later is proposed. While the currency which they represent (the gigliato) is well known from other finds of the area, the present hoard is relatively early and from a particularly significant location. This currency found great success in commercial contexts in the eastern Aegean and western Anatolia during the period ca 1325 to ca 1370. By contrast, this study reveals two initial phases in the establishment and further dissemination of the gigliato in a concentrated part of western Anatolia, one in 1304 and another before and after ca 1317. On both occasions the Catalans were instrumental in shaping these processes: initially as conquerors on behalf of the Byzantine emperors and then, from their new base in Greece, as allies of the Aydinogullari rulers of Ayasuluk. Additionally, it is proposed that this new gigliato currency might have been minted at Rhodes from the summer of 1319, after which it rapidly reached the Ephesus area in a military context. Özet 1972’de Ayasuluk’taki St John Bazilikasi’nin vaftizhanesinde veya yakininda sekiz gümüs sikkeden olusan bir define bulunmustur. Define su anda Selçuk’taki Efes Arkeoloji Müzesi’nde korunmaktadir. Sikkeler güney Fransa, güney Italya ve Rodos adasinda, yaklasik MS. 1303 ile 1319 arasinda veya belki biraz daha sonraki bir tarihte basilmistir. Buna göre, yaklasik MS. 1320 veya biraz daha sonraki bir tarih gömülme tarihi olarak önerilmektedir. Sikkelerin temsil ettigi para birimi (gigliato) bölgede iyi bilinmesine ragmen, söz konusu define nispeten daha erken tarihli olup, özellikle önemli bir alandan gelmektedir. Bu para birimi, Dogu Ege ve Bati Anadolu’daki ticari baglamlarda yaklasik 1325 ile 1370 yillari arasinda büyük basari elde etmistir. Ancak bizim çalismamiz bu durumun aksine gigliato’nun Bati Anadolu’nun bir kesiminde yogun olarak ortaya çikmasi ve daha fazla yayilmasinda, biri 1304 yili ve digeri yaklasik 1317’den önce ve sonra olmak üzere iki baslangiç asamasini ortaya koymaktadir. Her iki durumda da Katalanlar bu süreçleri sekillendirmede etkili olmuslardir: baslangiçta Bizans imparatorlari adina fetihler yapan fatihler olarak, daha sonra ise Yunanistan’daki yeni üslerinden, Ayasuluk’u kontrol eden Aydinogullari hükümdarlarinin müttefikleri olarak. Bu çalismada ayrica, bu yeni gigliato para biriminin 1319 yazindan itibaren Rodos’ta basilmis olabilecegi ve daha sonra askeri baglamda hizla Efes bölgesine ulasmis olabilecegi öne sürülmektedir.