Yazılım yerelleştirmede kitle kaynaklı çeviri etkinliği

Abstract

Kitle kaynaklı çeviri, bir hizmet ya da ürünle ilgili içeriğin aynı anda birçok dile çevrilmesi amacıyla, gönüllü olarak bir araya gelmiş insanların gerçekleştirdiği bir yerelleştirme uygulaması olarak tanımlanabilir. Çevrimiçi platformlar aracılığıyla gerçekleştirilen kitle kaynaklı çeviri işlerinde yer alan gönüllüler, çevirmen ve/veya düzeltmen olarak projeye katkı sağlayabilirler. Kitle kaynaklı projelerde çok sayıda dile eş zamanlı olarak hızlı bir şekilde çeviri yapılabilmesi ve çeviri etkinliğinin gönüllülük esasına dayanması ya da düşük ücretlerle gerçekleştirilmesinin sonucu olarak maliyetten tasarruf edilir. Bu nedenle, bir çeviri projesinin kitle kaynaklı yapıda yürütülmesi şirketlere avantaj sağlar. Geleneksel yerelleştirme projelerinde “şelale modeli” adı verilen bir yöntem kullanılmaktaydı. Bu yöntemde, yazılım ya da uygulama geliştirildikten sonra yerelleştirme aşamasına geçiliyor; tüm metin unsurlarının bir araya getirilmesi ve çeviri işlemlerinin başlaması, ürünün piyasaya sunulmasından hemen önce gerçekleştiriliyordu. Günümüzde ise, yerelleştirme çalışmaları çoğunlukla yinelemeli ve iş birliğine dayalı yöntemlerin öne çıktığı çevik yazılım geliştirme yaklaşımlarıyla yürütülmektedir. Çevik yerelleştirme döngüsü içerisinde yer alan çevirmenler, ürün geliştirme çalışmaları devam ettikçe iş akışı içinde sürekli olarak görev alır. Geleneksel şelale modelinin aksine, çevik yerelleştirme sürecinde, çeviriler, erek kitlenin/son kullanıcıların beklenti ve gereksinimlerine yanıt verebilecek şekilde, yenilikçi çözümler üretilerek ve yazılım güncellemeleri dikkate alınarak gerçekleştirilir. Mozilla Firefox gibi açık kaynaklı yazılımlar, içerik çevirilerinde makine çevirisi sistemleri ve kendi çeviri bellekleri yanında, kitle kaynaklı çeviri olanaklarını da kullanmaktadır. Sistemde, farklı dil ve lehçelere çeviri yapan 200’ü aşkın ekip yer almakta, gün içinde binlerce metin dizgisi birçok dile çevrilmekte ve gerekli düzeltiler gerçekleştirilmektedir. Bu çalışma kapsamında, ilk olarak yazılım yerelleştirme sürecinde çevirmenin konumu sorgulanacak; ardından, kitle kaynaklı yerelleştirme çalışmalarında çevirmenin ne gibi görevler üstlenebildiği Mozilla Pontoon yerelleştirme yönetim sistemi özelinde örneklerle açıklanmaya çalışılacaktır.