Vertebral Arterlerin Debisinin Servikal Spondilozun Derecesi ile İlişkisi

Abstract

Amaç: Servikal spondilozun en erken belirtisi boyun ağrısı olmakla birlikte osteofitlerin nörovaskuler yapılara baskı yapması ile çok çeşitli belirtiler ortaya çıkar. Amacımız, s ervikal spondiloz derecesi ile vertebral arterlerin(VA) toplam debisi arasındaki olası ilişkiyi araştırmaktır. Yöntem: Vertebrobasiller sistem Doppler US ve Servikal MR görüntülemesi bulunan 142 olgu çalışmaya dahil edildi.VA debisini değerlendirmek için, baş nötral pozisyonda iken Doppler US incelemesi yapıldı; boyun orta 1/3lük kesiminden VA V2 segmenti değerlendirildi. Arter çapı ve akım özellikleri tespit edildikten sonra debi cihaz tarafından otomatik olarak hesaplandı. Servikal MR’da spondiloz derecesi, Kellgren ve arkadaşlarının evrelemesi baz alınarak osteofit formasyonu, intervertebral disk yüksekliği ve vertebral end-plate dejenerasyonu kriterleri ile belirlendi. Bulgular: E1, E2, E3, E4 ardışık evreleri arasında, VA debisi bakımından anlamlı bir istatistiksel fark saptanmamıştır(Tukey HSD); ancak E1 ile E3, E1 ile E4 ve E2 ile E4 arasında anlamlı farklılık mevcuttur. Evre artınca debi anlamlı düzeyde düşmektedir(p<0.01). Olgular E0,1,2 Hafif spondiloz ve E3-4 şiddetli spondiloz olarak iki grup olarak kategorize edildiğinde ise, iki grup arasında anlamlı fark saptanmıştır(Bağımsız örneklem T-Testi). Şiddetli spondilozda VA debisi anlamlı düzeyde düşüktür(p<0.01). Sonuç: Ağır spondilozda meydana gelen diskal ve osseöz değişikliklerin, VA toplam debisine olumsuz etkisi olabileceğini düşünmekteyiz. Özellikle ağır servikal spondiloz tespit edilmiş olgularda vertebrobaziller sisteme yönelik Doppler US inceleme yapılmasını önermekteyiz .