A comparison on culture and conflict of values in children’s stories: An example of Cambaz Parası and The Widow and The Parrot

Abstract

Çocuğun kişilik gelişiminde kitabın önemli rolü bulunur. Bilişsel, duyuşsal ve psiko-motor gelişim açısından son derece işlevsel olan kitaplar çocukların düşüncelerini, duygularını, hayal dünyalarını biçimlendirmenin yanı sıra kişiliklerini de etkiler. Bu nedenle çocuk kitaplarının basımında yayınevlerinin, seçiminde ise ailelerin ve öğretmenlerin son derece bilinçli ve dikkatli olmaları gerekir. Özellikle çeviri çocuk kitaplarında farklı kültür ve inançlara sahip yazarların pedagojik özene sahip olup olmadıkları, çocuklar için yazıp yazmadıkları, evrensel değerleri göz önünde bulundurup bulundurmadıkları, dil ve anlatıma dikkat edip etmedikleri gibi pek çok ölçüt göz önüne alınmalıdır. Söz konusu ölçütleri taşımayan yayınlar, çocukların zihninde kültür ve inanç karmaşasına yol açabilir. Bu çalışmada, Gülten Dayıoğlu’nun Cambaz Parası ve Virginia Woolf’un Yaşlı Kadın ve Papağan adlı çocuk öykülerindeki temel değerler karşılaştırılmıştır. Söz konusu eserler incelenirken pedagojik duyarlık göz önünde tutularak Cambaz Parası’nda söz konusu duyarlığın gözetildiği ve ‘empati, güven, dürüstlük, iyilik, sevgi, paylaşma’ gibi temel değerlerin işlendiği, Yaşlı Kadın ve Papağan’da ise söz konusu duyarlığın gözetilmeyerek ‘bencillik, yabancılaşma, nefret söylemi, ölüye saygısızlık’ gibi olumsuz tutum ve davranışların yer aldığı tespit edilmiştir.