İlaca Bağlı Olarak Çene Kemiklerinde Görülen Osteonekroz (MRONJ)

Abstract
Bifosfonatlar kemik metastazı ile tümör ve hiperkalsemi vakalarında yaşam standartlarını geliştirmek açısından kullanılan ilaçlardır. Bu ilaçlar için en tehlikeli yan etki olarak da osteonekroza sebebiyet verme riskinden bahsedilebilir. Bifosfonata bağlı olarak oluşan bu osteonekroz, ilk olarak 2002 yılında Marx ve Stern tarafından bifosfonat kullanan hastaların bir kısmında ağız içinde ortaya çıkan, iyileşmeyen, üstü mukoza ile örtülü olmayan ekspoze osteonekrotik kemik alanlarının varlığını farketmeleri ile teşhis edilmiştir.Bifosfonatların kullanımına bağlı olarak çene kemiklerinde görülen bu osteonekroz ‘Bisphosphonate-Related Osteonecrosis of the Jaw’ kelimelerinin baş harflerinin birleştirilmesinden oluşan BRONJ terimi olarak literatüre geçmiştir. Ancak yıllar içinde bu konuda hasta üzerinde yapılan çalışma ve araştırmalar artmış olup bu çeşit bir osteonekroza sadece bifosfonat türevi ilaçların değil; RANKL inhibitörü olan denosumab gibi kemoterapötik ilaçlar ve türevlerinin de sebep olduğu ortaya konmuştur. 2014 yılında ‘’Amerikan Oral ve Maksillofasiyal Cerrahi Derneği’’ (‘‘American Association of Oral and Maxillofacial Surgeons (AAOMS)’’) terimsel olarak değişikliğe gidilmesi gerekliliği nedeniyle ilaca bağlı olarak çene kemiklerinde görülen osteonekroz manasına gelen ‘’Medication-Related Osteonecrosis of the Jaw(MRONJ)’’ olarak terimi güncellemiştir. Günümüzde MRONJ ile ilgili çalışmalar yoğun bir şekilde tüm dünyada devam etmektedir.