Kızılcık (Cornus mas L.) Genotiplerinin Yeşil Çelik İle Çoğaltılması Üzerine Araştırmalar

Abstract

Bu çalışma, farklı kızılcık (Cornus mas L.) genotiplerinin yeşil çelik ile çoğaltma olanağının belirlenmesi amacı ile yürütülmüştür. Araştırmanın bitkisel materyalini; ‘44-18’, ‘Güney uzun’, ‘Güney yuvarlak’, ‘Mehmet’ ve ‘Turgut’ genotipleri ile Yalçınkaya-77 standart kızılcık çeşidi oluşturmuştur. Çalışmada yeşil çelikler, incelenen bitkilerden 15 Haziran 2014 tarihinde alınmıştır. Hazırlanan çelikler iki gruba ayrılarak yarısına 3500 ppm indol-3 bütirik asit (IBA) uygulaması yapılmış, diğer yarısına ise herhangi bir uygulama yapılmamıştır (kontrol grubu). Dikimden 5 hafta sonra sökülen kızılcık çeliklerinde köklenme oranı, kalluslenme oranı, en uzun kök, en kısa kök, kök dallanması, yaşayan çelik oranı ve köklenme kalitesi özellikleri incelenmiştir. Çalışmada kontrol grubu çeliklerde incelenen özellikler bakımından kayda değer bir sonuç elde edilememiştir. Araştırma sonucuna göre, IBA uygulanan (3500 ppm) kızılcık yeşil çeliklerinde; köklenme oranı % 80 ile % 100, kök sayısı 12.86 adet çelik^-1 ile 42.94 adet çelik^-1, kalluslenme oranı % 13.30 ile % 73.30, en uzun kök boyu 7.74 mm ile 23.88 mm, en kısa kök boyu 1.39 mm ile 3.77 mm, köklenme kalitesi 1.56 puan ile 2.93 puan arasında belirlenmiştir. Sonuç olarak, fidan kalitesi üzerine etkili olan köklenme oranı, kök sayısı ve köklenme kalitesi özellikleri “Mehmet” genotipinde diğer genotiplere göre daha yüksek bulunmuştur. Bu genotipin kızılcık meyve türünde yapılacak ıslah ve çeşit geliştirme çalışmalarında kullanılması önerilmektedir.