Effects of Ontogenetic Variability on Yield of Some Labiatae Family (Mentha spicata L., Origanum onites L., Melissa officinalis L., Lavandula angustifolia Mill.) Plants

Abstract

Bu araştırmada, Labiatae familyasından olan bazı bitkilerin (Mentha spicata L., Origanum onites L., Lavandula angustifolia Mill., Melissa officinalis L.) ontogenetik varyabilitenin verim ve bazı kalite kriterlerine etkisi araştırılmıştır. Bu araştırma iki yıl süre ile Mülga Köy Hizmetleri Araştırma Enstitüsü Bafra Deneme İstasyonu’nda yürütülmüştür. Faktör olarak üç farklı hasat dönemi ele alınmıştır. Mentha spicata L.; Hasat dönemlerine göre en uzun bitki boyu her iki yılda % 50 çiçeklenme döneminde sırasıyla 58.70 cm, 87.37 cm olarak belirlenmiştir. İncelenen özelliklerden taze herba verimi (2008.3-6348.3 kg da^-1), drog herba verimi (638.0-2460.0 kg da^-1), uçucu yağ verimi (2.22-14.54 l da^-1) hasat dönemlerinden önemli ölçüde etkilenmiştir. Origanum onites L.; Farklı hasat dönemlerinin bitki boyu üzerindeki etkisi gözlenmiş, en uzun bitki boyu ilk yıl % 100 çiçeklenme döneminde (41.50 cm), ikinci yıl % 50 ve % 100 çiçeklenme dönemlerinde (42.07 ve 41.20 cm) ölçülmüştür. Hasat dönemi istatistiki olarak taze herba verimini (330.0-3027.7 kg da^-1), drog herba verimini (147.40- 1734.90 kg da^-1), drog yaprak oranını ( % 38.38-49.47), drog yaprak verimini (65.6-739.70 kg da^-1) ve uçucu yağ verimini (1.01-17.79 l da^-1) önemli düzeyde (pLavandula angustifolia Mill.; Denemenin her iki yılında, en yüksek bitki boyu % 100 çiçeklenme döneminde tespit edilirken, en düşük bitki boyu çiçeklenme başlangıcında belirlenmiştir. Taze herba verimi (816.70-3333.3 kg da^-1), drog herba verimi (292.80-1560.70 kg da^-1), drog çiçek oranı (% 43.40-64.87), drog çiçek verimi (127.10-1012.40 kg da^-1), uçucu yağ verimi (0.57-5.48 l da^-1) hasat dönemlerinden önemli ölçüde etkilenmştir.  Melissa officinalis L.; Hasat dönemleri ilk yıl, bitki boyu üzerinde etkili olurken, ikinci yıl belirgin bir etkisi görülmemiştir. Hasat dönemleri istatistiki olarak taze herba verimini (2691.7-2833.3 kg da^-1), drog herba verimini (752.2-1110.8 kg da^-1), drog yaprak oranı (% 30.68-45.23), drog yaprak verimi (317.90-448.80 kg da^-1), uçucu yağ verimi (0.79-2.24 l da^-1) üzerinde etkili olmuştur. Genel olarak araştırmanın birinci yılından sonra bitkilerin gelişmesi nedeniyle ikinci yıl incelenen tüm verim kriterlerinde önemli derecede artış meydana gelmiştir.