Bu makalede, Osmanlı maliyesinin en önemli gelir kaynaklarından birisi olan maden işletmelerin örgütlenme ve yönetim biçiminin mikro düzeyde bir örnekle irdelenmesi amaçlanmaktadır. Osmanlı iktisat tarihi üzerine yapılan çalışmalarda, klasik dönemde madenler üzerine yapılan araştırmalar oldukça azdır. Bu nedenle araştırmamız, Osmanlı malî ve idarî tarihine katkı sağlaması açısından oldukça önemlidir. Fatih döneminde Anadolu ve Balkanlarda önemli bir güç haline gelen Osmanlı devletinin, bu bölgelerde bulunan maden ocaklarını neredeyse tamamıyla ele geçirerek hem malî hem de askerî açıdan kendi kendine yeterlilik politikasına da yön verebildiği ve maden ocaklarının işleyişini kontrol altından tutup, üretimin aksamaması için klasik dönemin başlarından itibaren sürekli maden kanunnameleri yayınlayarak, madenlerin hukukî statüsünü sağlamlaştırmaya çalıştığı görülmektedir. Balkanların fethinden sonra Osmanlı devleti maden ocaklarına büyük önem vermiş, atıl olan madenlerde gerekli düzenlemeleri yaparak işletmeye başlamıştır. Bilindiği gibi Balkanlar, gümüş, demir ve bakır maden yatakları bakımından zengin bir bölgeydi. Çalışmamıza konu olan maden işletmesinin bulunduğu Bosna’da altın ve gümüş madenlerinin yanında oldukça verimli demir madenleri de bulunmaktaydı. İşte bunlardan birisi de 16. yüzyılın sonlarına doğru işletmeye açılan Kamengrad demir madenidir. Osmanlı askerî sanayisinin ihtiyaç duyduğu önemli hammaddelerden birisini sağlayan Kamengrad demir madeni askerî amaçlarla kullanıldığından devlet yardımı ve denetimi altında işletilmiştir. Madenin ve aynı zamanda maden reâyâsının korunmasında da son derece hassas davranan devlet, bu maden ocağında üretimin aksamadan devam etmesi için gerekli bütün önlemleri almış ve böylece genelde ordunun özelde ise etraftaki kalelerin top mermisi mühimmatını sağlamaya çalışmıştır.