Sürdürülebilir Afet Yönetiminde Atık Yönetimi

Abstract

En tr Disasters cause significant damage worldwide. These damages cause an environmental and economic burden in the normalization of life, restructuring and general waste collection and disposal processes. The magnitude of a disaster is related to the concepts of existing danger and vulnerability. One of the important factors affecting the vulnerability is the concept of environment. Rapid increase in population, uncontrollable urbanization, degradation of natural environment, global climate change and unpredictable hazards and risks and affect the magnitude of disasters and create significant grievances in communities. In addition, emerged disasters can cause excess amount of debris and waste depending on their severity. A sustainable disaster management system should be implemented to reduce all these damages of disasters. In the disaster management system, waste management has an important place. Waste generated as a result of disasters, disposal options of these wastes, applied disposal methods are very important in terms of environment and public health. Disaster waste management strategies are evaluated as part of waste planning and control, waste composition and quantity, waste collection and disposal options, environmental and public health legislation. If this system is not well managed, the resulting wastes can cause significant environmental and public health problems. In this review article, the role of waste management in a sustainable disaster management is discussed based on the literature. In addition to information on disaster waste management, information was also provided on existing legislation and organizational structures. Afetler dünya genelinde önemli hasarlara neden olmaktadırlar. Bu hasarlar; yaşamın normalleşmesi, yeniden yapılanma ve genel atık toplama ve bertaraf süreçlerinde çevresel ve ekonomik bir yüke neden olmaktadır. Bir afetin büyüklüğü, var olan tehlike ve zarar görebilirlik kavramları ile ilgilidir. Zarar görebilirlik ifadesine etki eden önemli faktörlerden biri de çevre kavramıdır. Hızlı nüfus artışı, düzensiz şehirleşme, doğal çevrenin tahribi, küresel iklim değişiklikleri, öngörülemeyen tehlike ve riskler afetlerin büyüklüğünü etkilemekte ve toplumlarda önemli mağduriyetler yaratmaktadırlar. Ayrıca, meydana gelen afetler, şiddetlerine bağlı olarak fazla miktarda enkaz ve atık oluşturabilirler. Sürdürülebilir bir afet yönetim sistemi tüm bu olası afetlerin zararlarını azaltabilmek için uygulanmalıdır. Afet yönetim sistemi içerisinde atık yönetimi önemli bir yer tutmaktadır. Afetler sonucu oluşan atıklar, bu atıkların bertaraf seçenekleri ve uygulanan bertaraf yöntemleri çevre ve halk sağlığı açısından oldukça önemlidir. Afet atık yönetimi stratejileri; atık planlama ve kontrolü, atık bileşimi ve miktarı, atıkların toplanması ve bertaraf seçenekleri, çevre ve halk sağlığı yasal mevzuatlar çerçevesinde değerlendirilmektedir. İyi yönetilemeyen sistem sonucu ortaya çıkan atıklar, çevre ve halk sağlığı sorunlarına neden olabilmektedir. Bu derleme çalışmasında, literatüre dayanarak sürdürülebilir afet yönetiminde atık yönetiminin yeri tartışılmıştır. Afet atık yönetimine ilişkin bilgilere ilaveten mevcut yasal mevzuat ve organizasyon yapıları hakkında da bilgiler verilmiştir.