Yeşilırmak Havzası Mekânsal Yağış Dağılımına ait Değişiminin Deterministik ve Stokastik Yöntemlerle Belirlenmesi
- 27 December 2018
- journal article
- Published by Yerbilimleri in Yerbilimleri/Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Dergisi
- Vol. 39 (3), 263-276
- https://doi.org/10.17824/yerbilimleri.503952
Abstract
Bu çalışmada, deterministik ve stokastik yöntemler bir arada kullanılarak Yeşilırmak Havzası için mekânsal yağış dağılımını en iyi temsil eden modelin belirlenmesi ve mekânsal yağış dağılımına ait değişiminin ortaya çıkartılması amaçlanmıştır. Çalışmada, otuz meteoroloji gözlem istasyonuna ait 1954 – 2014 yılları arasındaki yağış veri seti kullanılmıştır. Havzayı en iyi temsil eden modelin belirlenmesi için deterministik yöntemlerden Uzaklığın Tersi ile Ağırlıklandırma (IDW) ve stokastik yöntemlerden Ortalamasız Kriging (OK) yöntemi kullanılmıştır. Yağış modellerinin doğruluğu Çapraz Geçerlilik (Cross-Validation) analiz yöntemiyle test edilmiş ve modellerin karşılaştırılmasında Ortalama Hata (ME), Ortalama Mutlak Hata (MAE), Karekök Ortalama Hata (RMSE) ve Standardize Karekök Ortalama Hata (RMSSE) değerlerinden faydalanılmıştır. En uygun model seçiminden itibaren 1954 – 1984 ve 1984 – 2014 dönemlerine ait mekânsal yağış haritaları oluşturulmuş ve değişim araştırılmıştır. Çalışma sonuçları iki grupta toplanabilir. (i) OK yöntemi ile yapılan modelleme IDW yöntemi ile yapılan modellemeye göre daha iyi sonuçlar vermiştir. (ii) İkinci otuz yıllık dönemde havza genelinde yağış yüksekliği artış eğilimindedir.Keywords
This publication has 10 references indexed in Scilit:
- Hydrological responses to the combined influence of diverse human activities in the Pearl River delta, ChinaCATENA, 2014
- Ege Bölgesi’nde yağışın mekânsal dağılımıCoğrafi Bilimler Dergisi, 2013
- Holocene delta evolution and sequence stratigraphy of the Pearl River Delta in South ChinaScience China Earth Sciences, 2011
- Spatial StatisticsPublished by Taylor & Francis Ltd ,2011
- Distance in spatial interpolation of daily rain gauge dataHydrology and Earth System Sciences, 2006
- Statistical tools for regional data analysis using GISPublished by Association for Computing Machinery (ACM) ,2003
- Geostatistical theory and application to variability of some agronomical propertiesHilgardia, 1983
- Control Procedures in Geochemical AnalysisHandbook of Exploration Geochemistry, 1983
- Smooth interpolation of large sets of scattered dataInternational Journal for Numerical Methods in Engineering, 1980
- Kriging in the hydrosciencesAdvances in Water Resources, 1978